_ مهم ترین ویژگی این اختلال عبارت است از سوءظن و بی اعتمادی به دیگران . مبتلایان چنین می پندارند که دیگران آنان را مورد آزار ، بهره کشی یا فریب قرار می دهند ، در حالی که واقعیت چنین نیست .

این افراد بدون هیچ دلیل ، یا بر پایه شواهد ناچیز و بی اهمیت، دچار این شک هستند که دیگران بر ضد آنان توطئه می کنند . درباره وفاداری همسر ، بستگان و دوستان خویش همیشه تردید دارند و اعمال آنان را به دقت مورد ریزبینی قرار می دهند تا شواهدی حاکی از نیات خصمانه آنان بیابند . حتی تشویق و تعریف ، اغلب مورد سوءتعبیر قرار می گیرد .

این افراد به صورت بیمار گونه ، حسود هستند . اغلب بدون اینکه شواهدی موجود باشد ، مظنون به خیانت همسرشان هستند . از آنجا که قادر به اعتماد کردن به دیگران نیستند ، نیاز شدید به خودکفایی و استقلال دارند .

_ عوامل ارثی را در این اختلال دخیل دانسته اند ، اما به نظر می رسد نقش محیط اولیه پرورش کودک نیز بسیار مهم است.محیط خانوادگی سرد، انزواجو، بی اعتمادی و سوءظن، موقعیت های برانگیزنده حسادت و کاهنده احترام به نفس ، بدرفتاری از سوی والدین و رفتار و گفتار طعنه آمیز و دارای معانی دوگانه از سوی آنان همه در ایجاد شخصیت پارانوئید نقش دارند .

این اختلال در 5/. تا 5/2 درصد کل جمعیت گزارش شده است .

درمان اختصاصی اختلال « شخصیت پارانوئید » عبارت است از : روان درمانی . اما ویژگی های شخصیتی این بیماران مانع عمده ای در ایجاد رابطه درمانی مناسب است .

درمان دارویی برای مقابله با اضطراب و پریشانی بیمار و یا دوره های آشفتگی شدید و اندیشه های شبه هذیانی او مفید است .